Naxos thần thoại Naxos

Demeter Temple

Theo thần thoại Hy Lạp, Zeus hồi trẻ đã lớn lên tại một hang động trên núi Zas ("Zas" nghĩa là "Zeus"). Homer đề cập đến "Dia"; nghĩa là hòn đảo thiêng "của Nữ thần". Karl Kerenyi giải thích:

Tên gọi này, Dia, nghĩa là 'thiên đường' hay 'thần thánh', được áp dụng cho một số hòn đảo dốc đứng tại biển [biển Aegea

Một truyền thuyết kể rằng trong thời đại Anh hùng trước Chiến tranh thành Troia, Theseus đã bỏ rơi công chúa Ariadne của Crete trên hòn đảo này sau khi cô đã giúp ông giết chết Minotaur và thoát khỏi mê cung. Dionysus (thần rượu vang, lễ hội, và năng lượng nguyên thủy của cuộc sống) là người bảo hộ của hòn đảo, đã gặp Ariadne và phải lòng với cô. Nhưng cuỗi cùng Ariadne đã không thể chịu đựng việc chia tách với Theseus, nê có thể đã tự tử (theo người Athens), hoặc đi lên thiên đường (bản cổ nhất). Phần về Naxos trong thần thoại Ariadne cũng được nói tới trong vở nhạc kịch Ariadne auf Naxos của Richard Strauss.